ÜNİSED
DEĞERLENDİRME VE AKREDİTASYON YÖNERGESİ
MADDE 1 Dayanak, Amaç ve Kapsam
Bu yönerge, Üniversiteler Sürekli Eğitim Derneği (ÜNİSED) Tüzüğü ile ÜNİSED Çalışma Yönetmeliği uyarınca hazırlanmıştır. Bu yönergenin amacı, ÜNİSED değerlendirme ve akreditasyon usullerini düzenlemektir. Bu amaç doğrultusunda, ilgili ÜNİSED organı olarak çalışacak kurulların işleyişiyle ilgili hususlar yer almaktadır.
MADDE 2 Tanımlar
Bu yönergede geçen:
- ÜNİSED, Üniversiteler Sürekli Eğitim Derneği’ni,
- Genel Kurul, ÜNİSED Genel Kurulu’nu,
- Yönetim Kurulu, ÜNİSED Yönetim Kurulu’nu,
- SEPAK, Sürekli Eğitim Programları Akreditasyon Kurulu’nu,
- Değerlendirme Ölçütleri, sürekli eğitim programlarının akreditasyonunda kullanılacak ÜNİSED Değerlendirme Ölçütleri’ni,
- PAK, Program Akreditasyon Kurulları’nı
- Merkez, akreditasyon başvurusu yapılan programın bağlı olduğu Sürekli Eğitim Merkezi’ni ifade eder.
MADDE 3 Sürekli Eğitim Programları Akreditasyon Kurulu (SEPAK)
Sürekli Eğitim Merkezleri Akreditasyon Kurulu sürekli eğitim programlarının değerlendirilmesi ve akreditasyonu için gereken çalışmaları yürütür. Kısa ad olarak SEPAK kullanılır.
3.1 SEPAK’ın Görev, Yetki ve Sorumlulukları
- Ulusal ve uluslararası nitelikteki sürekli eğitim merkezlerinde düzenlenen sürekli eğitim programlarının ÜNİSED adına akreditasyonu için ayrıntılı bir program düzenlemek, uygulamak ve akreditasyon kararlarını almak,
- Sürekli eğitim programlarının değerlendirmelerinde görev yapacak program akreditasyon kurullarını (PAK) ve PAK’da görev alacak program değerlendiricilerini belirlemek,
- Program değerlendiricisi adaylarını belirlemek,
- Değerlendirme ölçütlerini belirlemek,
- Yürürlükteki akreditasyon süreçleri ve değerlendirme ölçütleriyle ilgili gerekli gördüğü değişiklik önerilerini Yönetim Kurulu’na sunmak.
3.2 SEPAK Üyelerinin Belirlenmesi ve Görev Süreleri
- SEPAK, Yönetim Kurulu tarafından belirlenecek iki (2) Yönetim Kurulu üyesi, alanında uzman üç (3) aktif veya emekli öğretim elemanı (en az 1 yıl sürekli eğitim merkezi/yaşam boyu öğrenim merkezinde yönetici veya yönetim kurulu üyesi olarak görev almış olması), bir (1) TÜSEM Konseyi temsilcisi, bir (1) ÜNİSED temsilcisi olmak üzere, toplam yedi (7) üyeden oluşur.
- SEPAK üyelerinden biri başkan, biri bir sonraki dönemin başkanı olacak başkan yardımcısı ve biri de bir önceki dönemin başkanıdır.
- SEPAK’ın yeni dönem üyeleri ile başkan yardımcısı, üyelik koşullarına uygun olarak Yönetim Kurulu tarafından belirlenir.
- SEPAK üyelik dönemi Ocak ayında başlar, süresi iki (2) yıldır ve üyeler ardışık 3 dönemden daha uzun süreli kesintisiz görev yapamaz. Başkan, başkan yardımcısı ve önceki dönemin başkanı için bu kısıtlama uygulanmaz.
- Görev süresi dolan başkan, görevi başkan yardımcısına devreder ve SEPAK üyeliği önceki başkan sıfatı ile bir dönem daha sürer.
3.3 SEPAK Toplantıları
- SEPAK’ın işleyişinden SEPAK başkanı sorumludur. Başkanın bulunmadığı durumlarda SEPAK’ın işleyişini başkan adına SEPAK başkan yardımcısı yürütür.
- SEPAK, her yıl en az dört (4) toplantı yapar. SEPAK başkanı toplantı çağrısını, toplantı tarihinden en az bir (1) hafta önce, SEPAK üyelerine, Yönetim Kurulu temsilcisine ve Yönetim Kurulu Başkanına gündemle birlikte yazılı veya e-posta ile iletir.
- SEPAK üyeleri SEPAK toplantılarına bizzat katılmak zorundadır; yerlerine vekil gönderemezler. Birbiri ardına üç toplantıya geçerli mazeret bildirmeksizin katılmayan üyelerin üyeliği kendiliğinden sona erer.
- SEPAK toplantıları üyelerin salt çoğunluğunun katılımı ile yapılır.
- SEPAK toplantılarına, SEPAK Yönetim Kurulunda olmayan ÜNİSED’in diğer Yönetim Kurulu üyeleri oy hakkı olmaksızın katılabilir.
- Yönetmelik, yönerge, program akreditasyon kurulları ve ölçütlerle ilgili önerilerin belirlenmesi ve akreditasyon kararları en az dört (4) oy ile, diğer kararlar ise toplantıya katılan üye sayısının çoğunluğu ile alınır.
- Olağan SEPAK toplantılarının ve akreditasyon kararlarının alınmasının dışındaki acil görüşme ve karar alınmasını gerektiren durumlarda, faks, e-posta ve internet gibi iletişim ve oylama araçları kullanılarak, sanal toplantılar düzenlenebilir. Ancak, bu tür toplantılardaki kararlar için de yukarıda (a), (d) ve (f)’de belirtilen koşullar geçerlidir.
3.4 SEPAK Çalışma Esasları
- Akreditasyon değerlendirmeleri SEPAK ve gerekli görüldüğü durumlarda oluşturulan PAK tarafından yapılır.
- SEPAK, genel ölçütler için gereken durumlarda ve programa özgü ölçütler için mutlaka program akreditasyon kurulu kurar.
- Programa özgü ölçütler için kurulacak PAK’da, ilgili sürekli eğitim programını dengeli bir şekilde temsil edecek, alanında uzman üniversite temsilcilerinin bulunmasına özen gösterilir.
- SEPAK tarafından olgunlaştırılan ölçüt öneri taslakları ÜNİSED internet sayfasında ilan edilir ve tüm paydaşların geri bildirimde bulunabilmeleri için otuz (30) gün süre tanınır.
- SEPAK, gelen geri bildirimleri de göz önüne alarak ölçüt önerilerinin son taslağını hazırlar.
- Oluşturulan ölçüt önerilerinin son taslağı, varsa üzerinde uzlaşılamayan görüşlerle birlikte, ÜNİSED Yönetim Kurulu’na sunulur.
3.5 SEPAK Üyeliğinden Ayrılma
Görev süresi dolmadan SEPAK üyeliğinden herhangi bir nedenle ayrılma durumunda, aşağıdaki kurallara göre işlem yapılır:
- Önceki başkan yerine seçim yapılmaz; kendisi için ayrılan SEPAK üyeliği, ilgili dönem sonuna kadar boş kalır.
- Başkan’ın yerine başkan yardımcısı, başkanlık görevini takvim yılı sonuna kadar vekaleten ve izleyen yıl başından itibaren, yeni dönem başkanı olarak, asaleten yürütür. Başkan yardımcısı yerine Yönetim Kurulu tarafından seçilen bir üye başkan yardımcılığı görevini takvim yılı sonuna kadar vekaleten üstlenir. İzleyen yılbaşından itibaren görev yapmak üzere bir başkan yardımcısı seçilir. Bu işlemler madde 3.2’de tanımlanan süreçlere uygun şekilde yürütülür.
- TÜSEM Konseyi ve ÜNİSED temsilcilerinin ayrılması durumunda yeni temsilci aday önerilerini otuz (30) gün içinde ÜNİSED’e bildirir. Yeni temsilciler madde 3.2 uyarınca belirlenir.
- Başkan, başkan yardımcısı, TÜSEM Konseyi ve ÜNİSED temsilcisi dışındaki üyelerin ayrılması durumunda üyelikler takvim yılı sonuna kadar boş kalır. Boş üyelikler, izleyen takvim yılı başından itibaren görev yapmak üzere madde 3.2 uyarınca belirlenir.
MADDE 4 Program Akreditasyon Kurulları (PAK)
Program Akreditasyon Kurulları, programa özgü ölçütlerin değerlendirilmesi ve akreditasyonu için gereken çalışmaları yürütür. Kısa ad olarak PAK kullanılır.
4.1 PAK’ın Görev, Yetki ve Sorumlulukları
Ulusal ve uluslararası nitelikteki Sürekli Eğitim Merkezlerinde düzenlenen sürekli eğitim programlarının ÜNİSED adına akreditasyonu için ayrıntılı bir program düzenlemek, uygulamak ve akreditasyon kararlarını almak.
4.2 PAK Üyelerinin Belirlenmesi
- PAK, SEPAK tarafından üyeleri arasından seçilmiş bir (1) kurul başkanı ve eldeki program değerlendiricisi havuzundan seçilmiş en az iki (2) program değerlendiricilerinden oluşur. PAK’da karar alma sürecini kolaylaştırmak için toplam üye sayısı tek rakamlı olarak belirlenir.
- Her sürekli eğitim programı için ayrı bir PAK oluşturulur.
- Gerekli görülürse, kurul eşbaşkanı ve/veya eşdeğerlendiriciler de kullanılabilir.
- PAK üyeleri belirlenirken, ilgili merkezle bir çıkar çatışması/çakışması olasılığı; kurul içi kadın/erkek dengesi, akademik unvan, kurumlararası dağılım; kurul eşbaşkanı ve/veya program eşdeğerlendirici gereksinimi hususları göz önünde bulundurulur.
- PAK oluşumu en geç, Eylül ayının sonuna kadar kesinleştirilir ve onay için ilgili merkezlere SEPAK tarafından bildirilir. Merkezlerden özdeğerlendirme veya ara değerlendirme raporlarını ve eklerini elektronik ortamda ÜNİSED’e iletmeleri istenir. ÜNİSED raporların elektronik kopyalarını elektronik ortamda ilgili takım üyelerine iletir.
- Bu noktadan itibaren, PAK’ın merkezle olan tüm haberleşme ve düzenlemeler kurul başkanı ve eğitim programlarının düzenlendiği merkez başkanının ortak sorumluluğunda ve isbirliğiyle yürütülür.
- PAK üyelerinin ulaşım ve konaklama gereksinimleri kurul başkanının koordinasyonunda ÜNİSED tarafından sağlanır.
4.3 PAK Çalışma Esasları
- Programa özgü ölçütlerin ve SEPAK tarafından gerekli görülen durumlarda genel ölçütlerin değerlendirilmesi içi gereken çalışmaları yürütür.
- PAK, SEPAK’a karşı sorumludur; aynı zamanda SEPAK üyesi olan kurul başkanı çalışmalar hakkında SEPAK’a bilgi verir.
MADDE 5 ÜNİSED Değerlendirme Ölçütleri
ÜNİSED Değerlendirme Ölçütleri (Değerlendirme Ölçütler), sürekli eğitim programlarının SEPAK tarafından yapılacak program değerlendirmelerinde kullanılır ve bu programların akreditasyonu için sağlaması gereken minimum koşulları (Örn. Eğitim sonrası verilen belgelerin adlarına ve sınıflarına göre eğitim programlarının minimum sürelerini, temel içeriklerini) tanımlar. Bu ölçütler, Sürekli Eğitim Merkezlerinde (veya muadili Merkezlerde) düzenlenen eğitim programlarının kalite güvencesini sağlamayı ve bu eğitim programlarının sürekli iyileştirilmesini desteklemeyi amaçlamaktadır.
5.1 Değerlendirme Ölçütlerinin Yapısı
Değerlendirme Ölçütleri, iki ana gruptan oluşurlar:
- Genel Ölçütler: Bu ölçütler değerlendirilen sürekli eğitim programlarının sağlaması gereken ölçütlerdir. Genel ölçütler, katılımcılar, program eğitim amaçları, programın çıktıları, sürekli iyileştirme, eğitim planı, öğretim kadrosu, altyapı, merkez desteği, ölçme ve değerlendirme yöntemleri, organizasyon ve karar alma süreçleri ve benzeri alanlarda tanımlanır.
- Programa Özgü Ölçütler: Bu ölçütlerde, genel ölçütler tekrarlanmaz, ancak değerlendirilen sürekli eğitim programına özgü, o programın genel ölçütlere ek olarak sağlaması gereken bileşenlere yer verilir. Programa özgü ölçütler, eğitim programı süresi, içeriği, devamsızlık sınırı, eğitim programı sonunda verilecek belgeye bağlı olarak yapılacak sınav ve puan sınırına özgü temel ölçütleri tanımlar.
5.2 Değerlendirme Ölçütlerinin Belirlenme ve Güncelleştirilme Gerekçesi
Değerlendirme Ölçütleri, dinamik özellikte olup, yılda bir kez gözden geçirilebilir, güncelleştirilebilir, yeniden tanımlanabilir, yeni açılacak programlara ilişkin disipline özel ölçütler belirlenebilir. Ölçütlerin güncelleştirilmesinin çeşitli nedenleri olabilir. Bunlardan başlıcaları aşağıda verilmiştir.
- Sürekli eğitim programlarına yönelik toplumsal beklentilerin değişmesi.
- Yeni sürekli eğitim programlarının düzenlenmeye başlanması.
- Sürekli eğitim programlarını akredite eden yurt dışı kuruluşlarla yapılacak karşılıklı tanınma anlaşmalarıyla ortaya çıkabilecek uyum gereksinimlerinin sağlanması.
- Ölçütlerin yazımında ÜNİSED organları, değerlendiriciler ya da kurumlarca farklı algılanmaya yatkın ifadelere açıklık getirme gereksinimi.
5.3 Değerlendirme Ölçütlerin Kesinleşmesi
SEPAK tarafından Yönetim Kurulu’na iletilen ölçüt öneri taslakları, Yönetim Kurulu’nun ilk toplantısında görüşülüp karara bağlandıktan sonra kesinleşir.
5.4 Değerlendirme Ölçütlerinin Yürürlüğe Girmesi
Kesinleşen ölçütler, Yönetim Kurulu kararının alındığı takvim yılını izleyen yılda başlayan değerlendirme döneminden itibaren yürürlüğe girer. Yönetim Kurulu, gerekiyorsa yürürlük dönemini daha ileri değerlendirme dönemleri olarak belirleyebilir ya da eski ve yeni ölçütler arasında kurumlara seçme fırsatı verilen geçiş dönemleri tanımlayabilir.
5.5 Değerlendirme Ölçütlerinin Duyurulması
Kesinleşen ölçütler ve yürürlük tarihleri Sürekli Eğitim Merkezlerine iletilir, ayrıca ÜNİSED web sayfasında ilan edilir.
MADDE 6 Yönergede Değişiklik
Bu yönerge üzerindeki değişiklik önerileri Yönetim Kurulu’na SEPAK tarafından ya da Yönetim Kurulu tarafından görevlendirilecek bir komite tarafından sunulabilir. Hazırlanan öneriler, Yönetim Kurulu’nun ilk toplantısının gündemine alınır ve karara bağlanır.
MADDE 7 Yürürlük
Bu yönerge Yönetim Kurulu tarafından onaylandığı tarihten itibaren yürürlüğe girer.
MADDE 8 Yürütme
Bu yönerge hükümlerini Yönetim Kurulu Başkanı yürütür.